Varis hastası olan kişilerin ilk sorduğu soru Varis nasıl anlaşılır. Gerçekten de varis hastalığı bir takım belirtiler vermesi dolayısıyla öncelikle hasta tarafından anlaşılabilir. Ancak varis nasıl anlaşılır sorusunun asıl cevabı radyoloji uzmanı tarafından yapılacak renkli doppler ultrason ile dir.
Çoğu zaman varis hastaları varisin ilk belirtilerini kendileri gözlemleyerek hastalıklarını teşhis edebilirler.
Ancak her halükarda bu belirtilerin gerçekten varis hastalığına bağlı mı olup olmadığının araştırılması gerekir. Bu araştırma kapsamında renkli doppler ultrason çok önemli bir araçtır. Renkli doppler ultrason damar içindeki kan akışının hızını ve yönünün tespit edilmesi için kullanılan bir araçtır.
Varis; bacak toplardamarlarındaki genişlemeye bağlı olarak ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu hastalık dolayısıyla bacaklardaki toplardamarlar kanı kalbe taşıyamaz ve yukarı yani kalbe doğru gitmesi gereken kanı aşağı kaçırmaya başlarlar. Bu nedenle de bu damarların çapları çok genişler ve dışarıdan görülür hale de gelirler. Ancak her zaman varisli damarlar dışarıdan gözle görülmeyebilir. Bu durum iç varis olarak da bilinir ve ağrı ve şişliğin yanı sıra kramp ve yorgunlukta artış olarak da kendisini gösterebilir.
Varis belirtilerinin gözle görülebilenlerinin yanı sıra gözle görülemeyen belirtilerin araştırılmasına renkli doppler ultrasonun yardımcı olduğunu daha önce ifade etmiştik. Bu nedenle bu aracı kullanmaya ehliyetli Radyoloji Uzmanları tarafından düzenlenecek renkli doppler ultrason raporu olmadan varis teşhisinin kesin olarak konulması mümkün olamamaktadır.
Her halükarda varis nasıl anlaşılır diye sorduğunuzda bu sorunuzun cevabının bir radyoloji uzmanı tarafından yapılacak renkli doppler ultrason incelemesi ile olduğunu unutmamanız gerekir. Unutmayın ki varis tedavi edilebilir medikal ve estetik bir sorundur.
Aslında bütün hastalıklar genellikle bazı belirtiler ve şikâyetleri ile kendisini göstermektedir. Örneğin gündelik hayatımızda sıklıkla karşılaştığımız karın ağrısı veya baş ağrısı gibi belirtiler başkaca ciddi hastalıkların belirtisi de olabilmektedir.
Bizler genellikle yaşadığımız bu sorunları ağrı kesici ilaçlar ile geçiştirmeyi tercih ederek hastalıklarımızı ikinci plana atmayı tercih ediyoruz. Bu tercihimiz hastalığımızın ilerlemesinin önünü açarak ilerleyen hastalığın tedavisinin daha zor olmasına neden olmaktadır. Çünkü tedavi edilmesi gereken bir hastalığın tedavisinin geç kalınması şikâyetlerin daha da artmasına neden olduğu gibi tedaviyi de zorlaştırmaktadır.
Bazı sağlık sorunlarının belli bir aşamaya kadar kayda değer belirti veya şikâyetleri olmayabilir. Bunlardan biri de varis hastalığı olup, genellikle orta boy seviyesine gelene kadar kişiye huzursuzluk veren bir şikâyet ortaya çıkmayabilir.
Fakat belirtiler arasında damarların kalınlaşarak gözle görülür hale gelmesi ile birlikte dikkat çekici hal alabilir. Bu damarların çapı 1 mm ile 2,5 mm arasında değişim gösterir. Bu tip kılcal damar problemi de varis problemi olmakla birlikte varisin diğer belirtileri olmaksızın sızlama şeklinde kendisini gösterebilir. Bacaklardaki bu kılcal damarlardaki artış estetik olarak kötü görünürken üstüne bir de sızlama eklenince hasta tedavi yollarını aramaya başlar.
İnsanlar genellikle vücutlarında olan biteni incelemeyi ihmal ederler. Çoğu zaman vücutlarındaki değişiklikleri inceleme gereği bile hissetmezler. Ancak bacaklarımızda olup bitenleri takip etmemiz ve bizi bütün gün üstünde taşıyan bu organımızı ihmal etmemiz gerekir.
Bacaklarımızda biriken kirli kanı kalbe taşıyan toplardamarların sağlıklı şekilde işlemesi bu damarların sayesinde bacaklardaki kirli kanın uzaklaştırılması bacak sağlığı açısından çok önemlidir. Bu damarların çalışmadığını ise çoğu zaman ağrılar ve şişliklerin artması ile fark edebiliriz. Bu durumda bir doktora görünerek muayene olmamız ve varis olup olmadığımızın tespitini sağlamamız gerekir. Bu işlem ağrısız ve kolaydır.
Varis belirtileri arasında en dikkat çekici olanlarından biri sürekli yorgunluk hissidir. Özellikle kısa süre ayakta duran kişilerin bile hemen oturacak bir yer aramaya başlaması aslında önemli bir belirtidir.
Sabahleyin canlı şekilde başladığınız günün sonuna gelmeden yorgunluğun baş göstermesi ve bitkinliğin erkenden gelmesi en önemli varis belirtilerinden biridir. Özellikle sürekli oturma isteği oluşması ve bu isteğe karşı gelinemeyerek oturmak ve ayakları yüksek bir yere koymak gayet normal bir varis hastalığı belirtisi ve durumudur.
Gün içinde kısa süre içinde yorulan ve bitkinleşen hastalar öğlenden sonralarında ise ağrı şikâyetiyle karşı karşıya kalırlar. Daha çok dizler ve bacaklar arasında kalan kısımlarda ortaya çıkmakta olan varis ağrısı daha çok hareketsiz yaşam sürdüren insanlarda ortaya çıkmaktadır.
Varis bacak toplardamarlarındaki kanın kalbe gidememesi sonucu ortaya çıktığını ifade etmiştik. Ancak hareketli bir yaşam sürdürmeniz halinde bacaklarınızın hareketinin artamı halinde bu hareket bacak kaslarının çalışmasını sağlayacak ve kasların içindeki damarlara yapacağı masaj sayesinde damarların kirli kanı kalbe taşımasına yardımcı olacaktır. Böylece varis hastası olunmasına rağmen bacak ağrılarının daha geç ortaya çıkmasına neden olabilecektir.
Varis nasıl anlaşılır. Bacaklarda ortaya çıkan ağrıların tümü varise bağlanamaz. Bacak ağrıları çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Örneğin ayağınıza tam oturmayan bir ayakkabı nedeniyle dahi bacak ağrısı yaşayabilirsiniz veya başka bir sağlık sorunu olan siyatik nedeniyle de bacak ağrısı yaşayabilirsiniz. Aynı şekilde diz eklemlerindeki sağlık sorunlarından dolayı da varis ağrısına benzeyen ağrılar çekebilirsiniz.
Örneğin bize başvuran bir hastamızın şiddetli bacak ağrıları dolayısıyla yıllardır DAFLON kullandığını söylemesi üzerine kendisine yaptığımız renkli Doppler ultrason sonrasında varis hastası olmadığı tespit edilmiştir.
Hastanın hastalığının aslında Ankilozan Spondilit isimli bir hastalık olduğunu teşhis etmemizden sonra yıllardır kullandığı varis ilacı olan DAFLON’u kullanmayı bırakmasına ve tedavi olmasına gerek olmadığını öğrenmesine neden olmuşuzdur. Bu nedenle bacaklarınız ağrıyorsa hemen varis olduğunuz söylenemez.
Varis belirtileri başka hastalıkların belirtileri ile karıştırılabilir. Bu nedenle renkli Doppler ultrason yaparak varis olup olmadığınız kesin olarak tespit edilebilir.
Varis belirtileri olan ağrı ve şişliğin hafiflemesi için iki şey yapabilirsiniz. Bacaklarınızda şişlik oluştuğunda yatın ve ayaklarınızı yaklaşık olarak 30 cm yukarıda tutacak şekilde ayaklarınızın altına yastık veya yükselteç koyun böylece bacaklarınızda biriken kirli kanın kalbe kendiliğinden akmasını sağlayarak bir rahatlama sağlayabilirsiniz. Bu ağrılarınızın da hafiflemesini sağlayacaktır.
İkincisi bacak kaslarınızın çalışmasını sağlamak için hafif tempolu olarak yürüyüş yapın. Damarlarınızdaki genişmeye bağlı olarak damarlar içinde kan birikmesini yoğun hareket ile azaltabilirsiniz. Böylece damarların çevresindeki kasların kasılıp gevşemesi sayesinde damar içindeki kanın yukarı doğru akışını sağlayabilirsiniz. Bu da size rahatlama sağlayacaktır.
Varis hastalarının en sık karşılaştığı sorunlardan biri de kaşıntıdır. Kaşıntıya neden olan olay bacakta biriken kirli kandır. Kirli kan cilt yüzeyinde kaşıntıya neden olmaktadır. Çoğu hasta bu durum karşısında o kadar yoğun kaşınır ki kanamalara dahi neden olabilir. Bunu önlemek için kullanılan ilaçlar geçici çözümler sunmakta ancak ayakların ya da bacakların yıkanmasından sonra kaşıntı yeniden başlamaktadır.
Varis hastaların en büyük çilesidir gece uykularında oluşan kramp. Kramp’ın nedeni tam olarak tespit edilememekle birlikte pek çok neden bulunmaktadır. Ancak varis hastalarının kramp sorunu ile uğraştıkları bilinmektedir.
Kanımızca kramp bacakta biriken kirli kanın tahliye edilememesi nedeniyle kasların vermiş olduğu bir tepkidir. Böylece kasılan kaslar damarların çevresinde ciddi bir sıkmaya neden olmakta böylece kan akışını artırarak taze ve temiz kanın bacak kaslarına gelmesini sağlamaktadırlar. Varis hastaların yatarken sabah dinlenmiş olarak kalkmak istemelerine rağmen dinlenememiş olarak ve yorgun kalkmaları çok olağan bir durumdur.
Varis hastalığı ilerledikçe şikâyetler git gide artmakta ve belirtileri de ilerlemektedir. Varis nasıl anlaşılır Bacakta biriken kirli kan daha fazla birikerek cilt yüzeyinden de görülür hale gelir. Kan miktarındaki bu artış bir müddet sonra ciltte renk değişimine neden olmaya başlar.
Cilt renginde koyu renk önce kırmızı sonradan koyu kahverengi bir görünüm almaya başlar. Toplardamarlardaki kanın bacak dokuları arasında yayılarak burada bekleyerek pıhtılaşması ile birlikte ortaya çıkan bu durum varis hastalığının ciddi anlamda ilerlediğini ortaya koymaktadır. Bir müddet daha tedavi olunmaması halinde bacak cildinde kanalar görülmeye başlar.
Bir aşamadan sonra daha korkutucu bir hal alan varis hastalığında kanama ile karşı karşıya kalınabilir. Bu durum toplardamarlarda çok fazla basınç olmadığı için sızıntı şeklinde kanama olur. Bu kanamayı önlemek için tampon ile kanayan bölgeye baskı yapılması gerekir. Bir aşamadan sonra baskı kaldırıldığında kanama durmuş olacaktır.
Yukarıda varis belirtilerini ve bu belirtilerin nasıl ortadan kalktığını aktardır. Gelelim teşhis ve tedaviye. Eğer yukarıda bahsettiğimiz belirtilerin bir veya bir kaçı sizde var ise bu durumda bize başvurmanızı ve renkli Doppler ultrason eşliğinde varis muayenesi olmanızı tavsiye ederiz.
Zira varis sadece gözle dışarıdan yapılacak bir muayene ile teşhis edilemez. Her bacak ağrısı varis ağrısı değildir. Bunun ayrımı ancak Girişimsel Radyoloji Uzmanı Dr. Rengin Türkgüler tarafından yapılmaktadır.
Varis hastalığının tedavisi geçmişte kalp damar cerrahisinin inceleme alanında iken girişimsel radyoloji uzmanları tarafından bulunan ve geliştirilen ameliyatsız varis tedavisi yöntemlerinin yaygınlaşması ile birlikte girişimsel radyolojinin alanına kaymış bir hastalık tipidir. Bu hastalığın ameliyat ile tedavisini halen kalp damar cerrahları cerrahi işlem ile yapmaktadırlar. Ancak hasta konforu açısından ameliyatsız varis tedavisi tekniğinin ilk uygulayanlarının da girişimsel radyoloji uzmanları olduğu unutulmamalıdır.
Tedavinizin her aşamasında işlemin aşamalarını ultrason ile takip ederek nereye ne kadar işlem yapılması gerektiğini görerek tedavi yapabilecek girişimsel radyoloji uzmanlarına başvurmaktan çekinmeyin.
Varis hastalığının tedavisinde artık ameliyat yöntemine başvurulmuyor ve girişimsel radyoloji uzmanları varisli damarları ultrason ile cilt yüzeyinden tespit ederek damar içine girişimsel işlemler ile tedavi edebiliyorlar. Köpükle varis tedavisi 15 dakika gibi kısa sürede bitebiliyor ve hasta tedaviden hemen sonra işe gidebiliyor normal yaşamını sürdürebiliyor.